İçindekiler
Sinema sanatı icadından sonra kendine has özelliklerini geliştirerek kendisini diğer sanat dallarından ayırmıştır. Sinemanın kendisini ayırdığı en önemli özelliği “sinematografi”sidir. Sinematografi sinema sanatını sinema yapan en önemli olgudur. Sinematografinin yönetmen tarafından iyi bir şekilde filme entegre edildiği zaman filmin sanatsal yönü bakımından oldukça önemli bir yer edinmesini sağlar.
Sinematografinin Öğeleri Nelerdir?
Sinematografi içerisinde, kamera açıları, senaryo, ışık, kurgu, kostüm, dekor, mekan, görüntü düzenleme vb. öğeler yer almaktadır.
Kamera Açıları
Sinema sanatı kamera kullanımı sayesinde seyircilerine sanatını sunmaktadır. Bu yönden baktığımız zaman, kamera açıları oldukça önemlidir. Sinematografik olarak genel, uzak, orta, boy, diz, bel, göğüs, omuz, baş, yakın plan gibi başlıca çekim ölçekleri vardır. Bunlar sinematografik olarak seyircinin gözünde ekranda gördüğü kadrajın güzel ve sanatsal olarak gözükmesini sağlamaktadır.
Senaryo
Sinematografik olarak, senaryo bir filmin anlatısını oluşturan öykünün belirli bir sıralama içerisinde düzenlenmesidir. Bu yönden senaryo sinematografik olarak sinema filminin seyircinin ilgisini çekebilmek, sanatsal olarak anlam kazanmak için kullanılmaktadır. Senaryonun iyi olması filmi de iyi olmasını sağlamaktadır. Bu yüzden senaryo yazılırken diğer tüm sinematografik öğelerin yönetmenin en iyi kullanabileceği şekilde olmalıdır.
Işık
İnsan gözünün nesneleri görmesi için gerekli olan en önemli şey “aydınlatma”dır. Bu yüzden sinema sanatında da ışık oldukça önemlidir. Sinematografik olarak kullanılan ışık, seyircilerin kadrajda gördüğü sahnenin duygusunu, karakterin iç dünyasını ve sahnenin durumunu anlaması için aydınlatma yardımıyla yönetmenler seyircilere bir anlatım sunar. Daha hareketli ve karakterler arasındaki durumların olumlu olduğu sahnelerde daha çok ışık kullanılırken, daha duygusal, karakterlerin iç dünyasının karmaşıklığı ya da iki karakter arasında yaşanan gerilimi göstermek için daha az ışık kullanılır.
Kurgu
Bir sinema filminin bittikten sonraki sinematografik öğesi olan “kurgu” çekimi yapılan sahnelerin belirli olaylar ve anlamlar üzerinden bilgisayar üzerinde birleştirilmesidir. Kurgu bir filmin seyircinin izlediği son halini verdiği için, iyi ve etkili bir şekilde kullanıldığı zaman seyirciler çok zorluk çekmeden sinema filmini anlamasına neden olur. Kurgunun etkili olabilmesi için kurgucular ve yönetmenler kurgu yöntemlerini, geçişler, ekranda görülecek oyuncu ya da görüntünün bir anlam yaratılır.
Kostüm
Kostüm kullanımı, film içerisinde karakterlerin dil ötesi duygularını göstermek ve tanıtımını yapmak için önemli bir detaydır. Özellikle karakterlerin kostümleri yapılırken karakterin davranışlarına ve iç dünyasına göre renklerle bezenmiş kıyafetler verilir. Örneğin komedi filmlerinde karakterler genelde turuncu renk kıyafet giyer (Örneğin Recep İvedik karakteri). Zengin karakterlerin asaletini göstermek için mor renk kullanılarak karakterin konuşmadan bile zenginliğini ve soyluluğunu seyircilerin anlaması sağlanır. Bu yönden kostümün sinematografik olarak kullanımı yönetmenin karakterin yaratımı konusunda dil ötesi işlevi için önemli bir yardımcıdır.
Dekor ve Mekan Kullanımı
Kostüm gibi dekor ve mekan kullanımı da seyircinin ekranda gördüğü şeylerden olayları ve karakterlerin durumunu anlamasına yardımcı olan bir sinematografik öğedir. Fakir karakteri yaratırken görece yıkık, dökük, eski püskü dekorlarla süslenmiş bir mekan ve dekor kullanımı yapılır. Zengin karakteri yaratırken ihtişamlı, pahalı tablolar ve vazolar gibi dekorlarla süslenir. Böylece yine sinematografik olarak dil ötesi işlev kullanılarak karakterler ve olaylar hakkında bir anlam yaratılmış olunur.
Görüntü Düzenleme
Görüntü düzenleme, yönetmenin kadrajı seçerken ekranda yer alan oyuncu, objeler, arka planda yer alan nesneler, aydınlatma, kameranın konumu, oyuncunun hareket alanı gibi şeylerin belirli sinematografik bağlamda düzenlenir. Düzenlenmiş görüntüler ekranda daha estetik ve sanatsal bir görüntünün gösterilmesine neden olur. Seyircinin göz algısı yanında sinema filminin de sinema tarihi açısından önemli ve değerlendirmeye layık bir film olmasını sağlamış olur.
