Tretman (Geliştirim Senaryosu) Nedir?

Tretman, bir film, dizi veya tiyatro oyunu gibi görsel bir eserin ayrıntılı bir hikaye özetidir. Tretman, genellikle senaryo yazım sürecinde bir öncü metin olarak kullanılır. Senaryo yazarları, bir tretman yazarak hikayenin ana hatlarını oluştururlar ve bu özet üzerinde çalışarak daha ayrıntılı bir senaryo yazabilirler.

Tretman, hikayenin ana hatlarını, karakterlerin özelliklerini, diyalogları ve diğer önemli detayları özetleyen bir belgedir. Tretman, senaryonun genel yapısını oluşturarak, senaryo yazım sürecinde yazarlar arasında bir fikir birliği sağlar ve yapımcılara, yönetmenlere ve diğer ilgili kişilere proje hakkında bir fikir verir.

Senaryonun aşamaları sırasıyla sinopsis, tretman, ayrımlama ve çekim senaryosu şeklindedir. İkinci aşamada yer alan ve “geliştirim senaryosu” olarak da bilinen tretman genellikle sinopsisle karıştırılır. Çünkü her ikisi de aslında senaryonun özeti niteliğindedir. Fakat içerdiği bilgiler, uzunluk ve yazılış amacı gibi bazı farklılıklarla sinopsisten ayrılır.Peki, tretman nedir? En genel tanımıyla senaryonun genişletilmiş özetinin yazıldığı teknik bir metindir. Sinopsisten daha uzun, senaryodan ise daha kısadır. Sinopsisten farklı olarak karakter analizlerine de yer verilebilen tretman 10-15 sayfayı bulabilir. Hatta bu sayı duruma göre 40’a dahi çıkabilir.Tretmanı taslak ve sunum tretmanı olarak iki bölüme ayırabiliriz. Sunum tretmanı yapımcı gibi kişilerin isteğiyle kaleme alınan daha basit metinlerdir. Genel hatları gözden geçirmek amacıyla sadece önemli olaylar yazılır ve gerekli yerlerde notlar alınır. Bu notlar yönetmen için de bir haritadır. Taslak tretman ise bunu daha geniş ve detaylı halidir ve asıl olarak senaryo yazımının yardımcısıdır.

Tretman nasıl yazılır?

Senaryonun bir parçası olan tretman bir A4 sayfasında, Courier New isimli yazı fontuyla (daktilo fontu olarak da bilinir) 12 punto büyüklüğünde yazılan bir metindir. İlk sayfasında imza sayfası bulunmalıdır. Tretman yazarken geniş zaman kipi kullanılır. Geliştirim senaryosu neyin nasıl anlatılacağının geniş özeti niteliğinde olmalıdır. Kim, nerede, nasıl gibi soruların hepsinin geliştirim senaryosunda cevaplanmış olmasına dikkat edilmelidir.Tretmanın uzunluğuyla ya da diyalogların kullanılıp kullanılmamasıyla ilgili genel bir kural yoktur. Birçok unsur burada size bağlıdır. Örneğin hikâyeyi destekleyecek diyaloglarınız varsa bunlara yer vermenizde bir sakınca yoktur. Asıl dikkat etmeniz gereken önemli nokta tüm öykünün ayrıntılarının tasarlanmış olmasıdır. Tasarladığınız bu öykü giriş, gelişme ve sonuç bölümleri çerçevesinde dramatik bir yapı kurularak anlatılır. Yani ana ve yan hikâyeler belirlenir ve olaylara bağlantılarıyla birlikte yer verilir. Bu bağlantılar, çatışmalar genel hatlarıyla değil ayrıntılarıyla birlikte kullanılmalıdır.

Bütün karakterlerin tanıtımı yapmalısınız fakat karakter analizlerine yer verip vermemek de yine size kalmıştır.

Geliştirim senaryosu olayın geçtiği çevre hakkında bilgi içermelidir ve betimlemeler sıklıkla kullanılmalıdır. Bu sayede senaryoda olayın geçtiği yerle ilgili daha net fikirler elde edilebilir.

Bu metni senaryodan önce veya sonra yazmak kişiye göre değişkenlik gösterir, bunun da belirli bir kuralı yoktur. Fakat tretman, metni tüm hatlarıyla ele aldığından dolayı senaryodan önce yazılması, izlenecek yolu bilmek adına faydalıdır.

Tretman niçin yazılır? Tretmanın amaçları nelerdir?

Genel bir kanı olarak tretmanın senaryoyu pazarlamak için bir araç olduğu düşünülür. Fakat bu işi üstlenen metin asıl olarak sinopsistir. Tretman ise daha çok senaryonun genel hatlarını belirginleştirmek ve izlenecek yolu takip etmek konusunda yarar sağlar. Bu belirginleşen hikâye akışı sayesinde senaryo yazım aşamasında tretmandan faydalanarak herhangi bir tıkanıklığı ya da kafa karışıklığını ortadan kaldırabilirsiniz. Tretmanın geniş tutulması da bu anlamda size destek olacaktır.

Tretman yazarken dikkat edilmesi gerekenler

Tretman yazarken, hikâyeye katkı sağlamayacak her türlü gereksiz bilgiden arınmış olmasına dikkat etmek gerekir. Yazdığınız her yazıda olduğu gibi burada da yazım ve imla kurallarına uymalısınız.Vurgulamak istediğiniz bir konu varsa bunu ön plana çıkartarak ilgi çekici olmasına katkı sağlayabilirsiniz. Yazdığınız her kelimenin filmdeki görüntüye uygun olması gerekir.

Sinopsis ve tretman arasındaki farklar ve benzerlikler nelerdir?

Sinopsis ve tretman arasındaki benzerliklerden en önemlisi ikisinin de bir senaryo özeti olmasıdır. Her ikisi de senaryonun bir evresi olduğundan, doğal olarak yazı fontu ve puntosu da aynıdır.Aralarındaki farklar ise, tretman sinopsisten daha geniştir ve genel anlatımdan ziyade sahne ve sekanslar da yer bulur. Senaryoda geçen her konu tretmanda mutlaka yazılmalıdır.

Yazar: Ceren Turan

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

Öne Çıkan Yazılarımız