Yağlı boya, pigmentlerin bağlayıcı unsur olarak genellikle keten yağı ile birleşmesi sonucunda oluşturulan bir boyadır. Yağlı boya; tuval, ahşap, duralit, kağıt ve mukavva gibi çeşitli yüzeylere uygulanabilir. Ancak yağlı boyanın uygulanacağı yüzey kesinlikle uygun bir astar ile astarlanmalıdır. Aksi takdirde boya yüzeye tutunamaz ve ömrü azalır.
Yağlı boyayı diğer su bazlı boyalardan en önemli farkı geç kuruyor olmasıdır. Yağlı boyanın kuruma süresi kullanılan pigment ve kullanılan yağa da bağlı olmakla birlikte ortalama 2 ila 10 gündür. Ancak yağlı boyanın tamamen kuruyup sertleşmesi ise haftalar hatta aylar alabilir. Yağlı boyanın geç kuruması sanatçıya pek çok fayda sağlar. Yağlı boyanın geç kuruması sayesinde sanatçı bir tablo üzerinde daha uzun süre çalışıp renk geçişleri yaparak renkleri birbiri içinde eritebilir.
Yağlı Boyanın Özellikleri
- Pigmentlrin yağ bazlı bir bağlayıcı ile birleştirilmesi sonucu meydana gelir.
- Diğer boyalara nazaran daha yoğun ve zengin renkler sunar
- Geç kurur. Bu sebeple üzerinde uzun günler çalışılabilir.
- Yağlı boyalar çeşitli inceltici maddeler ile inceltilip şeffaf olarak kullanılabilir. Bu sayede yağlı boya ile katmanlar halinde çalışmak kolaydır.
- Yağlı boya eğer doğru uygulanırsa kalıcılığı yüksektir.
- Yağlı boya içindeki yağ bazlı bağlayıcının hava ile teması sonucu kuruduğundan kesinlikle üstüne su bazlı bir boya (örneğin akrilik) uygulanmamalıdır. Uygulanması sonucu kalıcılığı azalır ve zamanla eser üzerinde boyanın attığı ve döküldüğü görülür. Ancak su bazlı bir boyanın üstüne yağlı boya yapılabilir.
Yağlı boya pek çok farklı teknik ile uygulanabilir nitekim yağlı boya resimleme yöntemi eskiden beri akademik açıdan bir numaralı resimleme yöntemi olarak kullanılır. Yağlı boyanın diğer boyalara kıyasla pek çok artısı vardır. Şeffaf olması sebebiyle katmanlar şeklinde uygulanabilir. Bu durum daha zengin tonlar ve renk geçişleri sağlar.
Yağlı boya resimleme yapmak için diğer boyalara kıyasla daha fazla malzemeye gerek duyulabilir. Yağlı boya resimleme yapmak için öncelikle boyalara ihtiyaç vardır. Yağlı boya resimleme yapabilmek için her renk alınması gerekli değildir. Yalnıza 3 ana renk (kırmızı, sarı, mavi) + siyah ve beyaz yeterli olacaktır. Diğer renkler bu üç ana rengin birbirleri ile karıştırılması sonucu elde edilebilir. Yağlı boyaya yeni başlayan bir kişinin paletindeki renkleri sınırlandırması renk karışımlarını öğrenmesi açısından da ona yardımcı olacaktır. Yağlı boya resimleme yapmak için elzem olan diğer bir malzeme ise incelticilerdir. İncelticiler ikiye ayrılır: tiner bazlı olanlar ve yağ bazlı olanlar. Her iki gruptan birer adet inceltici alınması resimleme sürecinde kolaylık sağlayacaktır. Tiner bazlı incelticiler fırça temizliği için de kullanılabilir. Yağlı boya resimleme yapabilmek için opsiyonel olarak ahşap, düz bir palet alınabilir. Yine opsiyonel olarak boya karıştırmada kolaylık sağlaması için spatül alınabilir.
Yağlı boyaya yeni başlayacaklar için malzemeler:
- Yağlı boya (3 ana renk (kırmızı, sarı, mavi) + siyah ve beyaz yeterli olacaktır)
- İnceltici (tiner bazlı olarak: terebentin. Yağ bazlı olarak: Keten yağı.)
- Düz, ahşap palet
- Yağlı boya resimlemeye uygun fırçalar
- Spatül
- Yüzey astarlamak için gesso
Yağlı boya kullanımı her ne kadar hazırlık ve temizlik gerektirse de bu zahmetli süreç sonucunda sanatçıya büyük bir keyif ve tatmin sağlayabilir. Yağlı boyaların sunduğu renk ve ton çeşitliliği sayesinde, sanatçılar sınırlı bir renk paletiyle çalışmak zorunda kalmazlar ve yaratıcılıklarını serbestçe kullanabilirler. Ayrıca, yağlı boyaların şekillendirilebilirliği, farklı dokular ve efektler oluşturmak için kullanılabilir.
Bunun yanı sıra, yağlı boyaların kalıcılığı da sanatçılar için önemli bir avantajdır. Uzun yıllar boyunca canlılıklarını koruyan yağlı boya tabloları, zaman içinde değişen bir hatıra olarak sanatseverlere büyük bir değer kazandırır. Yağlı boya, diğer boya türlerine göre daha yavaş kurur, bu da sanatçıların eserlerine daha fazla zaman ayırabilmesine ve detaylara daha fazla özen göstermesine olanak tanır.
Sonuç olarak, yağlı boya kullanımı biraz sabır ve öğrenme süreci gerektirse de sunduğu renk ve ton çeşitliliği, şekillendirilebilirliği, kalıcılığı ve boyama teknikleri gibi birçok avantajı ile sanatçılar için keyifli ve yaratıcı bir boya türüdür.
