Popüler kültür kavramı sanayileşme ve modernleşmeyle birlikte hayatımıza girmiş ve kitle iletişim araçlarıyla birlikte yaygınlık kazanmıştır. Bu kültür köklü bir tarihe sahip değildir, henüz çok yenidir. Toplumun büyük bir kesiminin beğenisini kazanan, çoğunlukla endüstriyel ürünlerden oluşur. Tüketim toplumunun etkisiyle artık bu ürünler ve trendler sürekli olarak büyük bir hızla değişmektedir. Bazı filmler, moda ve futbol gibi bazı spor dalları popüler kültürün etkisiyle yüceltilir. İnsanların büyük çoğunluğu aynı müzikleri dinler ve aynı kıyafetleri giyer.Popüler kültürün en büyük özelliği geçiciliğidir. Sürekli bir bilgi yığınına maruz kaldığımız bu toplumda aksi bir durumun olması kaçınılmazdır. Büyük bir hızla popüler olan her şey, aynı hızla popülerliğini yitirir. Yine bu kültürün yarattığı olumluluk toplumu, kötü duygu ve deneyimleri insanların hayatından uzak tutmaya çalışır. Bunun sonucu olarak, her şeyin güzel olması gerektiğine inandırılan bir kitle ortaya çıkmıştır. Olumsuzluğa, kötü deneyimlere de ihtiyacımızın vardır. Fakat bunların da bizi geliştirdiğini görmemizi engeller. İnsanlara ihtiyaçları olmayan şeyleri ihtiyaçmış gibi gösterir. Popüler kültür bizi gerçeklerden uzaklaştırır, önümüze kaçış için yüzlerce yol sunar ve o yolları seçmeye zorlar.

Popüler kültürün bu kadar hızlı ve geniş çaplı bir şekilde yayılmasının en büyük nedeni medya faktörüdür. Günümüzde birçok insan zamanının büyük bir bölümünü internette veya televizyon karşısında geçiriyor. Bu yüzden diziler, filmler, televizyon programları, sosyal mecralar popüler kültürün gelişimini ve değişimini etkileyen araçlardır. Bu araçların çok fazla insan tarafından tercih ediliyor olması popüler kültürün yayılımını destekler ve süreci hızlandırır.

Var olan düzenin en iyi düzen olduğunun savunulduğu popüler kültürde, toplum sosyal medyada ve televizyonda gördüğü kişileri rol model olarak almaya başladı. Özendirici hayatları her defasında gözler önüne serilen bu rol modeller sayesinde tüketici davranışları şekillendiriliyor. Çünkü bu tip platformlar insanların duygu ve düşüncelerini değiştiriyor veya insanlar sürekli olarak karşılarına çıkan bu rol modellerine benzemek istiyor.

Dijital çağda ortaya çıkan “influencer” kavramıyla birlikte “kanaat önderliği” kavramı da yeni bir boyut kazandı. İkon haline gelmiş kişiler satın alma alışkanlıkları üzerinde önemli rol oynamaya başladı. Bu ikonlar gerek kullandıkları ürünler, gerekse özendirici içerikleriyle popüler kültürü etkiliyor. Çünkü bunları kullanmak veya uygulamak bir nevi insanların bir topluluğa ait olma isteklerini karşılıyor, onların arzularına cevap veriyor.

Dizilerin Popüler Kültür Üzerindeki Etkisi

Medya okuryazarlığının henüz tam olarak güçlenmediği bir toplumda yaşıyoruz. Bunun en büyük etkisi medyada ve dizilerde görülüyor. Aldatıcı, özendirici içerikleri izleyip sağlıklı bir şekilde süzgeçten geçiremeyen insanlar popüler kültürün ağına kolaylıkla takılabiliyor. Medya okuryazarlığı ne kadar çok artarsa olumsuz etkiler de bir o kadar azalır. Çünkü verilen mesajlara bilinçli bir şüpheyle yaklaşılmaya başlanır.Televizyonda izlediklerimiz konusunda seçim yapma özgürlüğüne sahip olmadığımız bir sistem mevcut. Eğiticilikten uzak, şiddete ve gösterişe meyilli televizyon programlarına ve dizilere maruz kalıyoruz. İzlediklerimizin birçoğu yaratıcılıktan ve özgünlükten çok uzak bir yerde duruyor. Bu durum insanların duygu ve düşüncelerini, tek tip hale getiriyor. Aynı düşünen, aynı şeyleri giymek ve aynı yerlere gitmek isteyen insanlar haline gelmiş durumdayız.

Yazar: Ceren Turan