Tasarım ilkeleri tasarım yaparken, kullandığımız bileşenlerin kullanış yöntemlerini tarif eden ilkelerdir. tasarım bir ahenk ve estetik kaygı içermesinden dolayı, kullanılacak bileşenleri gelişi güzel kullanamayız. Kullanılacak tasarım elemanlarının bir düzende olması estetik görünüm ve tasarım niteliği niceliği, okunabilirliği, etkileyici açısından çok önemlidir.
Tasarım ilkeleri, bir tasarımın işlevselliğini, estetiğini ve kullanılabilirliğini artırmak için kullanılan kurallar ve prensiplerdir. Tasarım ilkelerinin kullanılması, bir tasarımın güçlü ve etkili olmasını sağlar ve tasarımın kullanıcıya daha iyi bir deneyim sunmasını sağlar. İnsan gözü ve estetik algısı çok uzun süreler boyunca evrimleşmiş yapılardır. Bu yüzden bir şeyi güzel olarak anlamlaması için, o şeyin eşsiz derecede uyumlu, dengeli olması gerekmektedir. Bir tasarımı güzel yapan en önemli şey tasarımcının ilkeleri doğru kullanmasından geçer. temel tasarım likleri tasarımın, estetik algının bir nevi matematiğidir. Göz bir tasarımda bu ilkeleri bilinçsiz şekilde arar. 9 adet temel tasarım ilkesi bulunmaktadır. Bu tasarım ilkeleri şunlardır:
- Denge
- Vurgu
- Hiyerarşi
- Ritim
- Orantı
- Renk
- Boşluk
- Uyum
- Desen
Bu 9 temel ilke bir tasarımı başarılı olması için uygulanması gereken matematiklerdir. Tasarım elemanları bu ilkeler çerçevesinde doğru bir şekilde kullanıldığında o tasarıma başarılı diyebiliriz.
İçerik
Temel Tasarım İlkeleri Nedir?
Bir şehir meydanına gittiğinizde etrafta bir sürü afiş, billboard görüsünüz. Bu tür materyaller sizlere mesaj vermek, sizlere ulaşmak ve sizi çekmek için tasarlanmış reklam panolarıdır. Grafik tasarımı sanattan ayıran en önemli özelliği de bu olmasıdır. Bir amaç bir hedef uğruna yapılmış ve kullanıcı deneyimlerini ön planda bulunduran tasarımlardır. Bir grafik tasarımcı, afişini tasarlamadan önce daha önce üstüne araştırma yapılmış ve doğru olarak kabul edilmiş tasarım ilkelerinden faydalanır. Bu ilkelerden faydalanarak tasarımı görecek olan kişilerin odak noktalarını belirler, tasarımını ona göre yerleştirir ve tüm insanlara vermek istediği mesajı vererek başarılı bir tasarım gerçekleştirmiş olur. 9 temel tasarım prensibi (denge, vurgu, hiyerarşi, ritim, orantı, renk, boşluk, uyum, desen) bulunmaktadır. Bu prensipler tasarımlarınızı en kullanıcının en kolay ve etkili bir şekilde yorumlamasını, anlamasını sağlar.
Bir sonraki tasarımlarınızda bu düzeni uygulayarak daha etkileyici ve başarılı çalışmalar hazırlayabilirsiniz.
Tasarımda Denge:
Denge, bir tasarımın oturmasına ve bir bütün olarak gözükmesini sağlar, dengeli bir tasarımda ögelerin birbirleriyle nasıl bir ilişkide oldukları kolayca anlamlandırılabilir ve verilmek istenen mesaj kolayca verilir. Kötü konumlandırılırmış ögeler tasarımınızı dengesizleştirilebilir. Bu yüzden ögelerinizi konumlandırırken denge faktörüne dikkat edin.
Tasarımda Vurgu:
Bir tasarıma ilk bakıldığında o tasarımın ne ile ilgili olduğu anlaşılması gerekmektedir. Çünkü gün içerisinde afişi gören onlarca insanın kendi ilgi alanını görmesini ve o afişin detaylarını okumasını sağlayacaktır. Tasarımınızın ne ile ilgili olduğunu anlatmak için en önemli ögenizi öne çıkarmanız gerekmektedir.
Tasarımda Hiyerarşi:
Tasarımlarınızda birden fazla elemen barındırırken dikkat etmeniz gereken unsur hangisinin önce fark edilecek olması ve sıralamasıdır. Bu konuda hiyerarşi prensibi sorununuzu çözecektir. Belirlediğiniz sıralamaya göre kalınlık-incelik, büyüklük-küçüklük- yükseklik alçaklık gibi unsurlardan yararlanarak öğeleriniz arasında bir hiyerarşi oluşturabilirsiniz. Bu sayede daha sağlıklı ve başarılı bir mesaj iletmiş olursunuz.
Tasarımda Ritim:
Ritim kullanarak tasarımlarınızın genel görünümlerini daha da güçlendirebilirsiniz. Bir ritim sayesinde tasarımlarınızın ögelerini birbirine bağlanmasına yardımcı olursunuz. Ritimli bir tasarım daha organize ve ritmi takip etme hissi oluşturur.
Tasarımda Orantı:
Orantı, basitçe ögelerin, birbirlerine veya genel görünüme göre karşılaştırmalı boyutudur. Orantı, bir kompozisyonda bir mesafe duygusu yaratmak veya bir boyut farkı göstermek için kullanılabilir. Aynı zamanda bir kompozisyondaki dengeyi oluşturmak veya ayrıştırmak için de kullanılabilir. Çünkü orantılanmış şekiller sayesinde ögeler tasarımdaki yerlerini otomatik olarak oluşturacaktır.
Tasarımda Renk:
Renk bazen sadece kendi başına bile bir mesaj olarak yer alabilmektedir. Bir tasarımın havasını belli eden en önemli öge çoğu zaman renktir. Renkleri kullanırken renklerin psikolojisini iyi bilmek gerekir bu sayede kullanıcıyı en kısa sürede tasarımımıza odaklayabiliriz.
Tasarımda Boşluk:
Tasarımınızın boş bırakmayı seçtiğiniz bölümleri, renk, metin ve görsellerle doldurduğunuz kısımlar kadar önemlidir. Oluşturduğumuz negatif alan sayesinde yapmak istediğimiz vurguyu daha da öne çıkararak öğelere özgür alanlar oluşturabiliriz. Bazen tasarımda her yeri doldurmak yerine boş alanlar bırakmak en iyisidir.
Tasarımda Uyum / Birlik:
Tek bir duygu oluşturmak istenilen bir tasarımda tüm öğelerin birbiriyle uyumlu olması çok önemlidir. Uyumlu nesneler sayesinde tasarımı bir bütün olarak algılayabiliriz. Bu da tamamlanmış bir tasarım hissi oluşmasını sağlar.
Tasarımda Desen (Pattern):
Desen tekrar eden şekillerin sıralı veya bütün bir şekilde bir araya gelmesiyle oluşur. Tasarımlarımıza bu şekilleri dahil ederek daha iyi vurgu ve odak noktaları oluşturabiliriz.
Tasarım Süreci ve Tasarımın Oluşturulması
Tasarım bir şeyin düşünme sürecine demektedir. Herhangi bir nesnenin nasıl daha iyi şekilde kullanılacağını tasarım sayesinde yaparız. Tasarımda olağanın üstüne çıkmayı bekleriz. Bu daha işlevsel olabilir veya daha estetik olabilir. Konu daha estetik olmaya geldiğinde, tasarımın matematiği olan yukarda anlattığımız tasarım ilkelerini kullanırız. Tasarım ilkeleri tasarım elemanlarını nasıl daha ahenkle ve uyumla kullanmamızı anlatan ilkelerdir. Bu ilkeler tasarımın olmazsa olmazıdır. Bir tasarımın süreci şu şekildedir:
- Problem belirleme veya tespit etme: Tasarım herhangi bir olayı, süreci veya ‘şeyi’ düşünce yoluyla daha iyi hale getirmeye dendiğinden, bir şeyleri daha iyi yapmamız gerekmektedir. Bu sebepten dolayı ‘önceki’ olarak bir problem veya bir sorun tespit etmemiz gerekmektedir. bu tasarımın ilk aşamasıdır.
- Bilgi toplama: Daha iyi yapmak için konuyla ilgili bilgi ve kaynak araştırması yapılması gerekmektedir.
- Yaratıcı Düşünce / Çözüm Bulma: Sorunu çözmek veya bir şeyi geliştirmek için sorunun tespitinden sonra elde edilen bilgiler doğrultusunda, bir düşünce süreci başlatılır ve yaratıcı düşenceler, fikirler bulunmaya çalışılır.
- Uygulama: Tüm bu süreçten sonra, işi gerçeğe dökmek gerekir bunun için tasarım elemanlarını tasarım ilkeleri ile birlikte doğru şekilde kullanmak gerekir.