Latincede erdemlik, üstünlük anlamına gelen kelime, dilimize Fransızca telaffuzuyla girmiştir. Herhangi bir işte usta olan kişilere virtüöz denmektedir. Bu kişilerin alanlarında olağanüstü bir yetenekleri vardır.
Virtüöz Sadece Müzik Terimi Midir?
Virtüöz sadece müzik alanında uzmanlaşmış kişileri ifade etmek için kullanılmaz. Geçmişe baktığımızda İtalya’da mühendisler gibi bazı uzman kişileri belirtmek için de kullanılmıştır. Resim, müzik, tiyatro gibi güzel sanatlar alanlarında da kullanılan bir terimdir. Fakat günümüzde genellikle müzik için kullanılmaktadır.Müzikteki karşılığı, herhangi bir enstrümanı çalmakta teknik ve estetik anlamda uzmanlaşmış kişilerdir. Bu kişiler herhangi bir müzik aletini hiç kimsenin çalmadığı gibi iyi çalan, hünerli ve yorum gücü yüksek, müziğe yeni şekiller kazandıran ve enstrümanın sınırlarını zorlayan müzisyenlerdir. Çok sevdiğiniz büyük yazarların (Tolstoy, Dostoyevski, Turgenyev gibi) kitaplarını her okuduğunuzda nasıl yeni duygu ve düşüncelere kapılıyorsanız, virtüözleri de her dinlediğinizde farkı duyguların içinde bulursunuz kendinizi.
Peki bir virtüöz olmak için ne gerekiyor?
Öncelikle yetenek ve sürekli, disiplinli bir çalışma gerekiyor. Hızlı çalmak için bu disiplin ve pratik son derece önem taşır. Devamlılığın hünerle, hakimiyetle ve duyguyla birleşmesiyle oluşuyor diyebiliriz.
Türk ve Yabancı Ünlü Virtüözler Kimlerdir?
Ülkemizdeki ünlü virtüözlere baktığımız zaman ilk akla gelen isimlerden birisi dünyaca ünlü piyanist Fazıl Say’dır. İdil Biret de değerli piyano virtüözlerindendir. İlk piyano derslerine 5 yaşlarında başlayan Biret, ”harika çocuk” olarak anılmaktaydı. Suna Kan, Hüseyin Sermet, Lara Ömeroğlu, Sviatoslav Richter, Leif Ove Andsnes, Daniel Barenboim gibi isimler çok sayıda değerli piyano virtüözlerinden birkaçıdır.Rahmetli gitar virtüözü Asım Can Gündüz de önemli bir isimdir. Evrencan Gündüz’ün babası olan Asım Can Gündüz “Awesome John” olarak anılan değerli bir virtüözdür. B. B. King, Yavuz Çetin, Steve Vai gibi isimler de gitar virtüözleridir.
Keman virtüzölerine baktığımızda ise ilk akla gelen isimlerden birisi Fars asıllı Farid Farjad’dır. Ülkemizde ise Tuncay Yılmaz keman virtüözümüze bir örnektir.
Ayrıca; bağlama virtüözü Arif Sağ ve Neşet Ertaş, ney virtüözü Kutsi Ergüner, davul virtüözü Volkan Öktem gibi yetenekli isimler de mevcuttur. Bunların yanı sıra değinemediğimiz daha binlerce önemli isim var. Her birisi çok değerli sanatçılardan olup, müzik dünyasına çok büyük katkılar sağlamışlardır.
Yazar: Ceren Turan